Samsom wil bonussen SNS Reaal terugvorderen
De bonussen die zijn uitgekeerd aan de voormalige top van bank-verzekeraar SNS Reaal moeten worden teruggevorderd. Dat zei PvdA-leider Diederik Samsom in het programma Eva Jinek op Zondag. De ‘dikke’ bonussen die de bestuurders ontvingen zijn onterecht uitgekeerd, vindt Samsom. Met een toekomstige nieuwe wet, de zogeheten ‘claw back-regeling’, hoopt de PvdA-leider dit geld terug te kunnen vorderen.
Huidige mogelijkheden om bonussen terug te vorderen
Momenteel zijn er theoretisch gezien mogelijkheden om een bonus terug te vorderen. Uit de rechtspraak blijkt echter dat ‘afspraak is afspraak’, economische crisis of niet. Terugvorderen van bonussen is vaak dan ook lastig/onmogelijk. Stellingen als dat de bonusafspraken nietig zijn omdat ze namens een onbevoegd persoon van de vennootschap met de bestuurder zijn gemaakt slaagt vaak niet. Cf. 2:16 lid 2 BW geldt namelijk dat de nietigheid niet aan een 3e (dat kan de bestuurder zijn) kan worden tegengeworpen, tenzij de derde het gebrek kende of behoorde te kennen. Stellingen dat een bestuurder behoort te weten wie bevoegd is bezoldigingsbesluiten te nemen kunnen niet altijd aan een bestuurder worden tegengeworpen, bijvoorbeeld indien organisatorische veranderingen zich binnen de onderneming voordeden. Ook strijd met redelijkheid en billijkheid (2:8 BW) op grond waarvan een bezoldigingsbesluit vernietigbaar is (2:15 lid 2 BW) treffen vaak geen doel. Vaak wordt ter onderbouwing van deze stelling verwezen naar de Corporate Governance Code (‘CCC’) (en andere voor specifieke branches, geldende gedragscode). Vaak echter tevergeefs; de CCC is namelijk geen wettelijke regeling en niet bindend. Een beroep op de redelijkheid en billijkheid kan mogelijk wel kans van slagen hebben indien onderbouwd kan worden dat het besluit gevolgen heeft voor andere betrokkene bij de onderneming. Dit zal dan wel aannemelijk gemaakt moeten worden. Kortom; er zijn thans wel mogelijkheden om bonussen terug te vorderen. De kans dat dit ook daadwerkelijk tot het recht tot terugvordering leidt is echter klein. Biedt de toekomstige CClaw back regeling waar Samson over rept dan meer mogelijkheden?
Mogelijkheden in de toekomst om bonussen terug te vorderen; CClaw back regeling
Het wetsvoorstelCClaw back regeling houdt o.m. in dat bonussen moeten kunnen worden aangepast of worden teruggevorderd. Dat geldt voor bonussen die achteraf bezien zijn toegekend op basis van onjuiste informatie (‘claw back’) en voor bonussen waarvan uitkering wegens onredelijkheid en onbillijkheid niet kan worden gerechtvaardigd. Dit is bijvoorbeeld het geval indien de economische situatie van het bedrijf ongunstig is terwijl met die omstandigheid onvoldoende rekening is gehouden toen de bonus in het vooruitzicht werd gesteld. Een terugvordering is bijvoorbeeld mogelijk als achteraf blijkt dat de doelen waarop de bonus is gebaseerd in werkelijkheid niet zijn bereikt. Het ziet er naar uit dat de toekomst dus meer perspectief biedt voor de terugvordering (en aanpassing) van bonussen. Let wel de regeling geldt alleen voor bestuurders van alle NV’s en van alle financiële ondernemingen, waaronder banken, verzekeraars en beleggingsondernemingen. Voor financiële ondernemingen geldt bovendien dat ook dagelijks beleidsbepalers worden geraakt. De nieuwe regeling zal ook bestaande contracten raken. Op 18 december 2012 is het wetsvoorstel aangenomen. Het wetsvoorstel moet vanzelfsprekend nog door de Eerste Kamer worden aangenomen. Bij de behandeling in de Tweede Kamer heeft de Minister van Veiligheid en Justitie meegedeeld er naar te streven de wet per 1 juli 2013 in werking te laten treden.
Conclusie: Het terugvorderen van een uitbetaalde bonus is momenteel niet makkelijk. In beginsel dient een contractuele regeling gewoon nagekomen te worden. De toekomst biedt betere perspectieven, onduidelijk is echter nog wanneer de CClaw back regeling in werking treedt.
